Od 1 stycznia 2017 r. obowiązują nowe przepisy związane z usuwaniem drzew i krzewów.
Nowe przepisy określają wyjątki od konieczności uzyskania zezwolenia na wycinkę drzew
i krzewów. Obecnie zezwolenie na usunięcie zieleni nie jest wymagane m.in. w odniesieniu do:
- drzew lub krzewów (bez względu na wymiary i gatunek), które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
- drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego,
- krzewu albo krzewów rosnących w skupisku o powierzchni do 25 m2,
- drzew, których obwód pnia na wysokości 130 cm nie przekracza 100 cm (dotyczy topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego) oraz 50 cm (dotyczy pozostałych gatunków drzew).
Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, że nowelizacja ustawy nie zwalnia
z przestrzegania przepisów dotyczących ochrony gatunkowej. Tutaj nadal obowiązują dotychczasowe zasady.
Ponieważ tereny pokryte roślinnością, są nierzadko miejscem występowania różnych gatunków ptaków (w tym przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000), przy planowaniu wycinki zieleni szczególną uwagę należy zwrócić na terminy jej prowadzenia. Zgodnie
z art. 52 ustawy o ochronie przyrody okres lęgowy ptaków w Polsce trwa od 1 marca do
15 października. W tym terminie usuwanie wszelkiej roślinności winno być prowadzone
z dużą rozwagą, po uprzednim przeprowadzeniu dokładnej kontroli zieleni przez specjalistę ornitologa lub osobę legitymującą się wykształceniem lub odpowiednim doświadczeniem do pełnienia nadzoru przyrodniczego, w celu wykluczenia zasiedlenia jej przez chronione gatunki ptaków.
Uzyskania zezwolenia nie wymaga jedynie usuwanie w terminie od 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, kiedy wynika to ze względów bezpieczeństwa lub względów sanitarnych. Poza wymienionymi przypadkami, przed usunięciem drzewa stanowiącego siedlisko chronionych ptaków, w dalszym ciągu każdorazowo należy uzyskać zezwolenie regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
Nieprzestrzeganie bądź naruszenie któregokolwiek z zakazów lub ograniczeń obowiązujących w stosunku do ptaków objętych ochroną gatunkową, w tym niszczenie ich gniazd w okresie lęgowym, stanowi wykroczenie (art. 131 pkt 14 ww. ustawy o ochronie przyrody).
Wycinka w obszarach Natura 2000
Należy pamiętać, że w obszarach Natura 2000 nie ma z góry narzuconych zakazów, obowiązuje tu jedynie jedna zasada: niepodejmowania działań mogących w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt,
a także w istotny sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.
Badając wpływ planowanej wycinki na przedmioty ochrony obszarów Natura 2000, pomoce będą plany zadań ochronnych ustanawiane dla tych obszarów. Ma to duże znaczenie,
w szczególności w przypadku obszarów specjalnej ochrony ptaków. Usuwanie zieleni w tych obszarach może się bowiem wiązać z uszczupleniem miejsc lęgów, żerowania, odpoczynku na trasach przelotu itp. istotnych z punktu widzenia przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000.
Jednocześnie zaznaczenia wymaga fakt, iż prawo do wycinki drzewa bez zezwolenia nie dotyczy pomników przyrody rosnących na prywatnych posesjach. W takich sytuacjach konieczne jest przeprowadzenie obowiązującej dotychczas procedury, związanej ze zniesieniem formy ochrony przyrody (uzgadnianej z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska). Ponadto kompetencje regionalnych dyrekcji ochrony środowiska pozostają bez zmian w zakresie wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu w granicach rezerwatu przyrody.
Zmieniły się natomiast zasady wycinki drzew w pasie drogowym - od 1 stycznia 2017 roku nie ma obowiązku ich uzgadniania z regionalnym dyrektorem.
